Το βιβλίο περιγράφει την ιστορία του Απολλώνιου, του ιδανικού θείου ανδρός, του φορέα της θεϊκής σοφίας, του εκφραστή της αποκάλυψης του θεού, του θρησκευτικού μεταρρυθμιστή, του κοινωνικού αναμορφωτή, του θαυματουργού, του ημίθεου, του ιεροφάντη του Ασκληπιού, που σαν υποδειγματικός ασκητής απείχε των αφροδισίων. Ο Απολλώνιος αργότερα θα χαρακτηριστεί "Χριστός των παγανιστών" από την εκκλησία.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο συγγραφέας στην αρχή του βιβλίου του, οι ύβρεις και οι συκοφαντίες της εκκλησίας κατά του Απολλώνιου του επέβαλαν την ηθική υποχρέωση να ορίσει τον εαυτό του αυτεπαγγέλτως, συνήγορο υπερασπίσεως του Απολλώνιου, κάτι που δεν έκανε κανένας Έλληνας μέχρι σήμερα, επί χίλια εφτακόσια χρόνια.